ولخرج هستید یا صرفه جو ؟؟!!
آیا شما را در بین دوستان و آشنایان به فردی صرفه جو و قانع می شناسند یا فردی ولخرج ؟؟!
آیا به عادتهای هزینه کردن خود فکر کرده اید؟؟ممکن است فردی صرفه جو باشید و با دیدن ماحصل این صرفه جویی (یعنی مشاهده موجودی بانکتون) خشنود شوید . و یا فردی معتاد به خرید باشید و به خرید به عنوان یکی از لذتهای زندگی بنگرید و توجه زیادی به پس انداز برای آینده ی خود نکنید.
بسیاری از ما فکر میکنیم که عادات خرج کردن از والدین و نزدیکان کسب می‌شود،اما پژوهش‌های کنونی اثبات میکنند که عادات ما تنها برمبنای شرایط و درس‌هایی که در کودکی درباره مدیریت پول یاد گرفته‌ایم، شکل نمی‌گیرند. حتما خانواده هایی رو مشاهده کرده اید که ثروت عظیمی جمع کرده اند و ورثه آن خانواده در مدت زمان کوتاهی سرمایه خانواده را به باد بدهند.
چه چیزی نگاه شما به پول را شکل می‌دهد؟
متخصصین مشخص کرده‌اند که انفعالات مغزی نقش بزرگی در عادات اقتصادی شما بازی میکنند.
“اینسولا” در اعماق لب گیجگاهی در مخ قرار گرفته‌است و نقطه ای از مغز است که در مواجهه با تجربیات ناخوشایند انگیخته می‌شود.مثلا در زمانی که یک بچه کوچک سوختن را یکبار تجربه میکند ، از آن پس درد ناشی از آن سوختن را در هر بار شنیدن کلمه (جیز ) توسط این بخش از مغز تداعی میشه و مانع دست زدن مجدد به یک جسم داغ میشه .
درمورد پول ، تحریک «اینسولا» می‌تواند شما را از خرج کردن باز دارد.
صرفه جویی در هر شکلی (چه سپرده‌گذاری در بانک باشد و چه صرفه‌جویی هنگام خرید یک محصول و یا صرفه جویی با چانه زدن) برای افراد صرفه‌جو لذت‌بخش است. افراد صرفه‌جو بیش از دیگران این حس خوب را تجربه خواهند کرد، چرا که صرفه‌جویی، رهایی از رنجِ نیاز به خرج کردن است.
حتما شما هم لذت یک خرید با تخفیف رو چشیده اید. مثلا اگه شلواری رو در فروشگاهی ببینید که دارای برچسب قیمت ۱۰۰ هزار تومان هستش و کنارش علامت ۷۰ درصد تخفیف رو زده خریدش برای شما لذت بخش تر از خرید شلواری با قیمتش ۳۰ هزار تومان (و بدون تخفیف) هستش
پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که احتمالا افرادی که فعالیت «اینسولا» در مغزشان بیشتر است، افرادی صرفه‌جو هستند و تمایل کمتری به ولخرجی دارند و افرادی با فعالیت کمتر «اینسولا» ولخرج هستند. از آنجا که انسان‌ها تمایل وافری به زیاده‌روی دارند، ممکن است که افراد ولخرج در ادامه زندگی‌شان با مشکلات اقتصادی مواجه شوند و افراد صرفه‌جو، با پشیمانی‌های بزرگ. بنابراین دانستن اینکه کدام‌یک از آنها هستید می‌تواند به شما کمک کند تا به تعادلی سالم دست پیدا کنید.
ولخرج‌ها
پژوهشگران دانشگاه استنفورد، در یکی از آزمایشات پیشین خود روی کودکان که به آزمایش مارشمالوی دهه ۶۰ معروف است، از بچه‌های کودکستانی با یک سینی مملو از مارشمالو، چوب‌شور و کلوچه پذیرایی کردند. پژوهشگران به بچه‌ها گفتند که می‌توانند یکی را انتخاب کنند و اگر آن را فورا بخورند دیگر نمی‌توانند چیزی بردارند اما اگر فقط چند دقیقه صبر کنند می‌توانند یکی دیگر هم بردارند. اگر آنها می‌توانستند لذت خود را چند دقیقه به تأخیر بیندازند، شیرینی‌شان دو برابر می‌شد. پژوهشگران این کودکان را تا زمان بزرگسالی مطالعه کردند و متوجه شدند که کودکانی که دارای توانایی به تأخیر انداختن لذت خود بودند، به نسبت کودکانی که لذت فوری را می‌خواستند، در زندگی خود موفقیت بیشتری کسب کردند.
اگر ولخرج هستید، پس نمی‌توانید لذت خود را به تأخیر بیندازید. اگر پول مثل مارشمالو در دست شما باشد، حتی اگر قرار باشد که پول‌تان بیشتر شود باز هم نمی‌توانید درمقابل طمع خرج کردنش مقاومت کنید. به همین دلیل سپرده زیادی در بانک ندارید اما نگران نیستید. خرید کردن در لحظه شما را خوشحال میکند و شما به این عادت وابسته شده‌اید اما اگر فکر می‌کنید که زیادی ولخرج شده‌اید، بهتر است تلاش کنید تا این عادت خود را ترک نمایید.
چند توصیه برای ولخرج ها….
- هیچ‌وقت از کارت اعتباری استفاده نکنید. با استفاده از پول نقد خود را مجبور خواهید کرد تا به مقدار پولی که خرج می‌کنید فکر کنید.
- خارج کردن پول از حساب بانکی را خودتان انجام دهید تا کاهش موجودی را خودتان ببینید.
- پول هر چیز را همان موقع پرداخت کنید. در کافی‌شاپ در آخر همه‌چیز را حساب نکنید. هر موقع چیزی سفارش می‌دهید پول آن را پرداخت کنید تا بهتر درک کنید که چگونه پول‌هایتان خرج می‌شود.
- درباره‌ی اهداف صرفه‌جویی خود صحبت کنید. اگر به دوستان نزدیک و خانواده‌ی خود بگویید که در چه زمانی قصد پس‌انداز چه مقدار پول را دارید، آنها شما را مسئول نگه می‌دارند. تابلو آرزوها میتونه مفید باشه.
- قبل از هر خریدی درنگ کنید و از خود بپرسید که آیا واقعا به آن کالا نیاز دارید یا خیر. بین نیازها و تمایلات خود تفاوت قائل شوید.
- به آینده بنگرید، مهم نیست که این کار چقدر ناخوشایند است. سؤالاتی مثل اینکه پس از بازنشسته شدن به چقدر پول نیاز دارید ؟! یا چگونه پول دانشگاه فرزندتان را فراهم خواهید کرد؟! بپرسید.
صرفه‌جوها
در آزمایش معروف دیگری، به بزرگسالان حق انتخاب داده شد تا بین دریافت فوری ۵۰ دلار و دریافت ۱۰۰ دلار بعد از یک سال انتظار، انتخاب کنند. بیشتر شرکت‌کنندگان پژوهشگران را با انتخاب ۵۰ دلار شگفت‌زده کردند. به نظر می‌رسد که لذت فوری دریافت پول بر دریافت دو برابر همان مبلغ با کمی تأخیر، ارجحیت دارد.(همون ضرب المثل معروف که میگه سرکه ی نقد به از حلوای نسیه ). صرفه‌جوها کسانی هستند که لذت را قربانی میکنند تا ۱۰۰ دلار را کامل دریافت کنند.
گاهی چیزهایی که واقعا به آنها نیاز دارید را تهیه نمی‌کنید، مثل بیمه‌ی سلامت یا یک کت گرم، چرا که زیاد بودن موجودی بانکی، شما را بیش از هر چیزی که می‌توانید بخرید راضی میکند. شما به‌ندرت کارت اعتباری را همراه دارید و درحالی که دیگران به یک مارشمالو و دریافت فوری ۵۰ دلار قانع می‌شوند، شما آنها را با آشیانه‌ی مرتفعی که با درآمد عادی‌تان ساخته‌اید شگفت‌زده می‌کنید.
با وجود اینکه خیلی‌ها از خرید کردن لذت می‌برند، صرفه‌جوها چنین حسی ندارند. به جای آن، هنگام خرید ناراحت هستید و هنگام پرداخت پول، درد واقعی را حس خواهید کرد.(مثل زمانیکه کارت خرید شان در دست همسر شان است و با هر پیامک بانک دردی مزمن در قلب خود حس میکنند .)
اما به عنوان یک صرفه‌جو از چه چیزی لذت می‌برید؟ آیا بعضی از لذتهای ساده و کم‌خرج زندگی را از دست نمی‌دهید؟ آیا گاهی بیش‌از‌حد فداکاری نمی‌کنید و سلامت خود را به خطر نمی‌اندازید؟
چند توصیه برای صرفه جو ها …
- وقتی زمان انجام کاری لذت‌بخش مثل رفتن به تعطیلات فرا می‌رسد، از عادات صرفه‌جویانه‌ی خود با استفاده از کارت اعتباری فاصله بگیرید. شما از قبل بودجه‌ی خود را مشخص کرده‌اید پس ذهن خود را با هزینه‌ها درگیر نکنید و سعی کنید تا آرامش خود را حفظ نمایید.
- درباره‌ی اهداف خرج کردن خود صحبت کنید. وقتی برای یک خرید هیجان‌انگیز برنامه‌ریزی می‌کنید آن را به همه بگویید و زمان آن را مسجل کنید، حتی اگر خریدتان چیز خیلی خاصی نباشد.
- به چیزهایی که می‌خرید به چشم جایزه‌ای برای کارهایی که به‌خوبی انجام داده‌اید نگاه کنید تا آنها در ذهن شما ارزش بیشتری پیدا کنند.
- به آینده‌ی خود فکر کنید: آیا واقعا می‌خواهید که برای کارهای نکرده‌‌تان پشیمان باشید چرا که نمی‌خواستید برای لذت خود پول خرج کنید؟
