آموزش پس انداز کردن به کودکان
مدیریت اقتصادی خانواده در شرایط عادی باید براساس میزان درآمدهای یکی از اعضای خانواده و هزینه‌ها تنظیم شود.
در زندگی هر کودک زمانی فرا می‌رسد که حس پیش‌بینی روز مبادا و خالی بودن جیب، او را متوجه عواقب بی‌پولی و پس‌انداز می‌کند و در اینجاست که نیاز به داشتن مسوولیت مالی برای کودک احساس می‌شود و ما این نیاز را پول توجیبی می‌نامیم.
ما به کودکان پول توجیبی می‌دهیم.اما چرا ؟!! آیا فقط برای رفع نیاز های مالی آنها (مانند ایاب و ذهاب ، خرید تغذیه و …)در محیط خارج از خانه اینکار را میکنیم؟
شاید … اما هدف بزرگتری از دادن پول توجیبی مدنظر است . ما میخواهیم تا با دادن پول توجیبی کار مدیریت مالی را به آنها آموزش دهیم. با اینکار آنها فرصتی برای آزمون و خطا دارند و از مسائل پیش آمده کسب تجربه می‌کنند .کودکانی که با گاهی پس انداز نکردن پول توجیبی خود و یا خرج کردن بیهوده پس انداز خود متوجه میشوند که دیگر آهی در بساط ندارند و فرصت داشتن یک خوراکی لذیذ یا اسباب بازی پر زرق و برق را از دست می دهند. در حقیقت کودکان (و حتی والدین ) فقط بعد از تجربه تلخ ورشکستگی و بی‌پولی می‌توانند راه درست پس‌انداز را به نحو بهتری بیاموزند.
برنامه ریزی
وقتی فرزندتان بعنوان هدیه پولی می گیرد، برای آن پول برنامه بریزید. مثلاً اینکه بخشی یا همه آن را داخل قلکش بیندازد یا در حساب پس اندازش بگذارد. مطمئن باشید که آنها هم این را یاد گرفته و به بچه های خود آموزش می دهند.
معامله کردن
اگر برای کمک کردن در کارهای خانه به فرزندتان پول جایزه بدهید مطمئن باشید که هر کاری که بگویید را انجام می دهند. با اینکار شما فرصتی بوجود می آورید که یاد بگیرند چطور پول دربیاورند. اما مواظب باشید تا این کا را برای انجام وظایف روزمره اش انجام ندهید ، وظایفی مثل مرتب کردن اتاق خودش یا درس خواندن .
ایجاد عادتهای پس انداز کردن
خاموش کردن چراغهای اضافی، پس انداز کردن پول خردها و صدقه دادن از جمله کارهایی است که عادات و رفتارهای مثبت در بچه ها ایجاد می کند که یک عمر با آنها می ماند. حتماً برایشان دلیل آن کارها را هم توضیح دهید و بگویید که چه فوایدی با انجام آن کارها نصیبشان می شود. صدقه دادن به آنها یاد می دهد که افراد فقیر هم در دنیا هستند و این یعنی باید برای آنچه که دارند شکرگذار خداوند باشند.
عواقب
وقتی فرزندتان چیزی از شما می خواهد به جای اینکه به او “نه” بگویید، از او بپرسید که دوست دارد با پول خودش آن را بخرد یا نه و برایش توضیح دهید که آنکار چه عواقبی در بر دارد. خواهید دید که نسبت به خرج کردن پول خودشان میل کمتری نشان خواهند داد.
ثبت سوابق مالی
حفظ پیشینه خوب در پس‌انداز و سرمایه‌گذاری از دیگر نکات مهمی است که فرزندان باید یاد بگیرند. برای آسانتر کردن کار می‌توانید از ۱۲ پاکت نامه استفاده کنید؛ برای هر ماه یکی؛ و یک عدد پاکت بزرگ‌تر که بتوانید کلیه پاکت‌ها را در آن جای دهید. این سیستم را در مورد تمام فرزندان خود اجرا کنید. کودکان را تشویق کنید که رسید کلیه اجناسی را که می‌خرند در پاکت قرار داده تا به درستی متوجه شوند با پول‌هایشان چه کاری می‌کنند.
مبلغی برای پس انداز در نظر بگیرید
زمانی که به فرزندان خود پول تو جیبی می‌دهید، قدری اضافه‌تر بدهید تا تشویق به پس‌انداز کردن شوند. به‌عنوان مثال اگر میزان پول تو جیبی هفتگی آنها ۱۰هزار تومان است، به آنها ۱۲ هزار تومان بدهید تا حداقل بتوانند ۲ هزار تومان آن‌را پس‌انداز کنند. اگر هر هفته دو هزار تومان پس‌انداز کنند پس از یک سال مبلغ قابل‌توجهی را پس‌انداز خواهند کرد.
آشنایی با بانک
کودکان را به بانک ببرید و برایشان حساب باز کنید. باز کردن زود هنگام حساب پس‌انداز یکی از راههایی است که می‌تواند آینده مالی کودکان را تضمین کند. به خاطر داشته باشید که اگر زمانی که از شما تقاضا کردند برای خرید، مبلغی از حسابشان بردارند، نباید با آنها مخالفت کنید. این کار ممکن است آنها را به‌طور کلی از پس‌انداز کردن دلسرد کند.
تمرین خرج کردن
رفتن به سوپر مارکت معمولا اولین تجربه کودکان در یادگیری خرج کردن پول است. خرج کردن صحیح پول در سوپرمارکت (استفاده از کوپن، خرید از حراجی‌ها و بررسی اختلاف قیمت) می‌تواند به صورت سالانه مبلغی برای شما ذخیره مالی در بر داشته باشد. برای اینکه به فرزندان خود کمک کنید که این درس را آموزش ببینند، باید به آنها یاد بدهید که چگونه می‌توانند برای مصرف غذاهای به‌صرفه‌تر برنامه‌ریزی کنند، از دور ریختن غذاها جلوگیری کرده و نحوه صحیح استفاده مجدد از باقی‌مانده غذاها را نیز به آنها آموزش دهید.
تحسین، تحسین، تحسین
درست است که از اشتباهاتمان درس می گیریم اما با تحسین کردن هم یک رفتار مثبت را در فرد تقویت می کنیم و او را تشویق می کنیم که آن کار درست را دوباره انجام دهد چون مورد تحسین و تمجید قرار گرفتن حس خوبی به آدم می دهد. وقتی فرزندتان خوب خرج می کند، خوب پس انداز می کند یا صدقه می دهد او را تحسین کنید. دقت کنید که همیشه با روی باز و اخلاق خوش درمورد مسائل مالی به کودکتان آموزش دهید.
کودکانی که مجبور به مبارزه وتلاش برای مسائل مالی میشوند نه تنها مسوولیت مالی بیشتری پیدا می‌کنند، بلکه در تمامی زمینه‌های زندگی نیز مسوول‌تر بار می‌آیند.
برای کودکان خود توضیح دهید که چرا می توانند یا نمی توانند برخی چیزها را که دوست دارند بخرند، داشته باشند. شما نمی توانید همیشه به تقاضاهای مالی آنها پاسخ مثبت بدهید. همچنین به چیزهایی که ممکن است از رفتارهای خود شما اقتباس کند هم دقت کنید. خوب است که به او یاد بدهید که در مورد مسائل مالی خانواده نباید خارج از خانه صحبت کند. اگر با صدای آرام و زمزمه مانند درمورد قبض ها و مخارج خانه با فرزندتان صحبت کنید یاد می گیرد که این مسئله ای است که باید مخفی نگه داشته شود.
